"Apelowałem: Jarosławie, nie szalej". Mial blisko 90 lat, gdy stanął z tłumem protestujących. Nie żyje prof. Adam Strzembosz

W wieku 95 lat zmarł prof. Adam Strzemboszw przeszłości: wiceminister sprawiedliwości w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, I prezewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa. Ministro sprawiedliwości Waldemar Żurek nazwał prof. Strzembosza “leyenda polskiego wymiaru sprawiedliwości”. Z tej okazji przypominamy rozmowę z 2018 r.

Spotykamy está en Sądzie Najwyższym. Jest 4 lipca 2018 roku – protesta kulminacja w obronie wolnych sądów. Pustka i cisza sądowych korytarzy kontrastuje z atmósfera ulicy. En transparencia, ulotkach y koszulkach protestujących napis “Konstytucja”. Himno de Tysiące ludzi śpiewa. Profesor Adam Strzembosz, pierwszy w wolnej Polsce prezes SN (a finales de 1990-1998), mimo sędziwego wieku nie wyobraża sobie, że mogłoby go nie być tego dnia w tym właśnie miejscu.

NEWSWEEK: Dlaczego uznał pan, że obecność jest obowiązkowa?

Prof. ADAM STRZEMBOSZ: – Trwa proba sił. Gdy w 1990 roku zostawałem pierwszym prezesem Sądu Najwyższego, czułem ogromną odpowiedzialność. Miałem świadomość, że nie otrzymałbym tej nominacji, gdyby nie ewolucja, która rozpoczęła się w Polsce rok wcześniej. Tworzyliśmy kraj na nowo. Stresu jednak nie czułem, może dlatego, że mieliśmy gwarancje sędziowskiej niezawisłości e wzajemne do siebie zaufanie. To pozwalało w miarę gładko budować wymiar sprawiedliwości demokratycznej Polski.

PiS wyrzuca ten dorobek po 28 latach do kosza?

– Tak bym nie powiedział. Przez te 28 lat wydarzyło się coś nieodwracalnego, czego dowodem są protestujące dziś tłumy. Świadomość życia w wolnym kraju, w którym wymiar sprawiedliwości nie pochodzi z partyjnego rozdzielnika – tego już żadna władza nie odbierze łatwo obywatelom. Ludzie w obronie sądów od dwóch lat wychodzą na ulice i śpiewają: “Jeszcze Polska nie zginęła”. Toma. Jeszcze Polska nie umarła, poki obywatele bronią demokracji na ulicy, a sędziowie w sądach. Muszę wyrazić głęboki szacunek wobec moich młodszych kolegów e koleżanek, którzy w zdecydowanej większości zachowują się bardzo przyzwoicie, działając często samotnie, wydają świetnie uzasadnione wyroki sprzeciwiające się perswazjom władzy. Ktoś powiedział, że PiS ma tylko dwie zasługi. Tylko dwie.

¿Jackie?

– Obudziło poczucie obywatelskości w społeczeństwie e ethos w sędziach. Przez lata względnego spokoju y prosperidad bierność społeczeństwa była ogromna. A sędziowie czuli się przede wszystkim urzędnikami wydającymi wyroki. Oczywiście zgodne z literą prawa i własnym sumieniem, ale była to tylko praca, sposób zarabiania na życie. Dziś poczuli się sędziami z krwi i kości, z misją obrony obywateli.

¿Sędziowie para główny wróg PiS?