Odgryzione uszy
— Była 13.45, gdy radiowozy wjechały na sygnale do Raculi. Wiem, która była, bo spojrzałem na zegarek. Jechaliśmy z żoną do rodziców na niedzielny obiad. Gdy zobaczyłem, że nas wyprzedzają i skręcają do lasu, powiedziałem do żony: “Oho, psy ze strzelnicy znów kogoś pogryzły” — mówi Sławomir. Jego syn został pogryziony w lipcu ubiegłego roku — w tym samym lesie, przez te same psy.
— Odgryzły mu uszy, rozszarpały na nim ubranie, kąsały, drapały po całym ciele. Leżał pod strzelnicą przez całą noc, zanim został znaleziony i trafił do szpitala. Dobrze, że było lato i noc względnie ciepła, inaczej by nie przeżył — mówi Sławomir. Pokazuje szpitalną dokumentację syna: 29-latek, z obrażeniami typowymi dla pogryzienia, znaleziony w lesie, nagi, wokół były rozwleczone fragmenty ubrań.
— Gdy zadzwonili ze szpitala i pojechałem, był akurat operowany, lekarze mówili, że trzeba mu było usunąć strzępy, które zostały po małżowinach usznych — mówi Sławomir. I pokazuje zdjęcia zrobione synowi krótko po ataku psów. Na całym ciele zadrapania, rany. Z dokumentacji medycznej wynika, że trafił na oddział intensywnej opieki medycznej, miał niepokojące spadki ciśnienia, wymagał podawania leków przeciwbólowych i uspokajających, cewnikowania pęcherza.
— Leżał w szpitalu dziewięć dni. Myślałem, że w takiej sytuacji postępowanie wszczyna się z urzędu, sprawdza, czy psy były właściwie zabezpieczone, poddaje się je badaniu, obserwacji. Mój syn ma blizny na całym ciele i wciąż silną traumę, a psy — z tego, co wiem — po tym jak zaatakowały syna, trafiły do schroniska, ale stamtąd bardzo szybko z powrotem na strzelnicę — mówi Sławomir.
Wcześniej, w 2022 r., pogryzły dwie kobiety przechodzące niedaleko strzelnicy — matkę i córkę. Wtedy też zostały złapane, trafiły do schroniska, ale właściciel szybko je odebrał.
— Duże, silne psy — mówi Krzysztof Rukojć, dyrektor schroniska dla bezdomnych zwierząt w Zielonej Górze. Przyznaje, że pies, który pogryzie człowieka, powinien przejść badania i dwutygodniową obserwację. Tylko że te ze strzelnicy trafiały tutaj jako potencjalnie bezdomne, zagubione, bez informacji, że zaatakowały, pogryzły. Podczas pobytu w schronisku były łagodne. Nie było podstaw, żeby je zatrzymywać i nie wydawać właścicielowi strzelnicy. Zgłaszał się po nie i zabierał.
Szkolone do napaści?
— To, co nas ogromnie zdziwiło, to cisza — mówi Mariusz Wicik. Gdy Marcin Bocian w stanie krytycznym trafił do szpitala, policja nie podała choćby krótkiego komunikatu o tym, że został pogryziony. — Ta cisza nas przeraziła. Tak brutalny atak, tyle obrażeń i nie ma żadnej informacji? Nikt nic o tym nie mówi? O co tu chodzi? — dziwił się Wicik. Przez dwa dni żadnej wzmianki. Dopiero gdy bliscy Marcina Bociana zgłosili się do dziennikarzy, została ona przerwana.
Jednak nawet wtedy policja konsekwentnie omijała temat — nie tylko nie podała komunikatu, gdy pogryziony mężczyzna trafił do szpitala, ale też milczała, gdy po trzech dniach zmarł. Zamieściła za to w mediach społecznościowych apel, żeby idąc do lasu, uważać: “Niech Twoje grzybobranie nie zamieni się w film survivalowy”.
— Gdy to przeczytałem, nie mogłem uwierzyć. Naprawdę? Po takiej tragedii taka reakcja? — mówi Mariusz Wicik. Był zdumiony tym wpisem policjantów nie mniej niż ich milczeniem. Później dowiedział się, że Piotr M., właściciel strzelnicy i psów, które po raz kolejny zaatakowały, to były policjant.
Mieszkańcy Raculi, z którymi rozmawialiśmy, twierdzą, że w policji służył też jego brat, wujek. I że część policjantów prywatnie korzystała ze strzelnicy prowadzonej przez Piotra M. Robiło to też sporo osób z innych służb, więc mieszkańcy podejrzewają, że to stąd próba utrzymania w tajemnicy tego, co tam się stało.
Z informacji, do jakich dotarł “Newsweek”, wynika, że w tym czasie, gdy psy zaatakowały Marcina Bociana, Piotr M. był na strzelnicy.
Dlaczego nie przypilnował psów, nie zareagował? Jak długo po ich ataku pogryziony mężczyzna leżał i się wykrwawiał? Czy to trwało dwie godziny, jak podejrzewają jego bliscy? O której przyjechała tam policja? A o której pogotowie? Co w tym czasie robił Piotr M.?
— Mogę tylko potwierdzić, że w momencie ataku był na strzelnicy. O innych szczegółach dotyczących przebiegu zdarzenia nie mogę mówić, dopóki nie zakończą się przesłuchania świadków — tłumaczy prokurator Ewa Antonowicz, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Zielonej Górze. Dodaje, że jest jeszcze wiele do wyjaśnienia, w tym to, w jaki sposób psy wydostały się z kojca. Czy były szkolone? Do czego i przez kogo?
Piotr M. zamieścił kiedyś na Facebooku ich zdjęcia w okularach ochronnych i militarnych strojach. Wyglądały jak “żołnierze” w gotowości do akcji. — Na temat tego, czy były szkolone i w jaki sposób, Piotr M. nie składa wyjaśnień, więc potrzebna będzie opinia biegłych — tłumaczy prokurator Antonowicz. I dodaje, że psy można szkolić do celów typowo ratunkowych, a można do napaści. — Okoliczności wskazują raczej na tę drugą wersję — tłumaczy.
Wysypisko
— Brat próbował sprzedać te psy wojsku, ale nie przeszły testów — mówi potężnie zbudowany, siwy mężczyzna, który kręci się po strzelnicy w Raculi. Ma przy sobie dwa psy, podaje się za Pawła, brata Piotra M., który został zatrzymany dzień po tym, jak pogryziony Marcin Bocian zmarł.
— To brat go znalazł, był przy nim, dopóki nie przyjechała policja — twierdzi mężczyzna.
Policjanci pojawili się przed ratownikami (Marcin Gałecki, koordynator medyczny pogotowia w Zielonej Górze, powie mi później: — Dojechaliśmy tam w kilka minut od wezwania, na miejscu już była policja. Co robiła? Zabezpieczała teren).
— Chce pani obejrzeć strzelnicę? Proszę — mówi mężczyzna. Wiąże psy, otwiera lichą bramę zbitą z kilku desek i cienkiej siatki, na której wisi metalowa tabliczka z napisem: “Uwaga, zły pies” i papierowa kartka wywieszona po śmierci grzybiarza: “Strzelnica tymczasowo nieczynna”.
— Byłem, tak jak brat, policjantem. Duża część naszej rodziny związana jest ze służbami, także brat ojca, szwagier — opowiada.
Wszędzie sterty śmieci. Kartony po amunicji, metalowe miski, garnki, między nie wbity nóż. Stara, rozpadająca się przyczepa kempingowa. Porozrywana kanapa, dawniej chyba beżowa.
Stajemy przy kojcu, w którym trzymane były psy. To konstrukcja ze wszystkiego: metalowych prętów obwieszonych sznurkami, ceratowych płacht, starych palet, nadgryzionych tablic, które dawniej reklamowały turecki pistolet Canik (później ustalę, że Piotr M. oferował klientom wersję Canik TTI Combat w cenie karabinu maszynowego, bardzo chwalił ten pistolet za precyzję i za to, że pozwala błyskawicznie oddać strzał za strzałem).
To wszystko razem — kojec, kilka zasypanych śmieciami stołów, rozerwana kanapa — jest “częścią administracyjną”, niezbyt solidnie ogrodzoną. A za nią są w ogóle nieogrodzone dwie osie strzelnicy — jedna ma 25, druga 100 m: niewysokie wały, dużo opon, metalowych beczek, przestrzelonych tablic, rozryty kulami wrak samochodu. Piotr M. organizował tu treningi szybkiego strzelania i wyścigi z bronią (było po sto sztuk amunicji na głowę).
Mężczyzna, który oprowadza mnie po strzelnicy, mówi, że w tej okolicy strzelnic jest mało, a chętnych do strzelania nie brakuje. Twierdzi, że strzelało tu wielu ludzi z niemal wszystkich służb, jakie są w Zielonej Górze.
Gdy zapytam później prokurator Antonowicz, czy to prawda, powie: — Na razie wiemy, że funkcjonariusze różnych służb korzystali z tej strzelnicy prywatnie. A czy służbowo — sprawdzamy.
Amunicja na stacji benzynowej
Policja w Zielonej Górze zapewnia, że jako formacja nigdy nie miała umowy z tą strzelnicą. A fakt, że Piotr M. jest byłym policjantem, nie miał żadnego wpływu na to, jak prowadzono sprawy, które go dotyczyły. W przypadku tej ostatniej jednak sprawą zajęła się komenda wojewódzka.
Piotr M., jak twierdzi policja, odszedł z formacji 31 stycznia 2019 r., nie zajmował kierowniczego stanowiska, nie był nawet oficerem. “Newsweekowi” udało się ustalić, że jeszcze jako policjant zaczął prowadzić działalność dalece wykraczającą poza służbę. Gdy przechodzi na policyjną emeryturę, ma 47 lat. Dwa lata wcześniej w mieszkaniu na piętrze starej, odrapanej kamienicy w centrum Zielonej Góry rejestruje Samodzielną Jednostkę Strzelecką 4053 (główne cele jednostki: działanie na rzecz niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z wartościami: Bóg, honor, ojczyzna). A w lutym 2018 r., wciąż jeszcze jako policjant, w tym samym mieszkaniu rejestruje firmę handlującą bronią: Rebelianci sp. z o.o. Poza karabinami i pistoletami sprzedaje amunicję, proch, tłumiki, przyrządy celownicze. W zakresie działalności ma też “produkcję broni i amunicji”. Ma wspólnika, który wcześniej zajmował się doradztwem i hurtową sprzedażą żywności oraz artykułów użytku domowego.
Ostatnio Rebelianci oferowali na przykład amerykańskie karabiny Mossberg MMR Pro kal. 5,56 mm NATO/.223 Rem. (ok. 7 tys. zł za sztukę) — broń jest polecana jako niezawodna. Taniej, za ok. 6 tys. zł za sztukę, można było u nich kupić karabinki AR-15 Milicon, model Spartan albo czeskie pistolety maszynowe: Scorpion EVO3 S1 (za 5,2 tys. zł). Jest też duży wybór broni krótkiej i akcesoria: ładownice, kolby, muszki. W ofercie ma proch do amunicji karabinowej, a także gotowe naboje. W mediach społecznościowych Rebelianci informowali klientów: “Jeżeli chcecie jakąś amunicję, dzwońcie, dowieziemy” albo zapowiadali, że będą z “amuną”, czyli amunicją, czekać przez godzinę na wybranej stacji Orlen — można podjechać i kupić.
Do kontaktu — w celu zakupienia “amuny” czy broni — Piotr M. podawał ten sam numer telefonu, co osobom chcącym postrzelać na strzelnicy.
W jaki sposób Piotr M. uzyskał koncesję na “wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym”? Do MSWiA, które wydaje koncesje, wysyłamy pytania dotyczące spółki Rebelianci. W ministerstwie obiecują sprawdzić warunki, na jakich wydano koncesję, i odpowiedzieć nam w ciągu kilku dni, nie odpowiadają, nie reagują na maile, przestają odbierać telefon.
Gdy pytamy w Prokuraturze Okręgowej w Zielonej Górze, czy przy zatrzymaniu Piotra M. przeszukano jego mieszkanie i strzelnicę, czy znaleziono tam broń, amunicję i jak dużo, słyszymy, że poza mieszkaniem i strzelnicą przeszukano jeszcze jedno miejsce mogące służyć spółce Rebelianci — znaleziono tam broń, ale szczegółów prokuratura nie ujawnia. Potwierdza tylko, że Piotr M. miał pozwolenie na handel bronią. I przyznaje, że “dziwna” jest chronologia czasowa — jeszcze służył w policji, a już prowadził spółkę sprzedającą broń.
— Zbieramy kolejne elementy, które wyłaniają się w toku postępowania. Tego jest tak dużo, że trzeba czasu, aby to wszystko przeanalizować, usystematyzować, rozstrzygnąć, jakie materiały wyłączyć do odrębnego postępowania — tłumaczy prokurator Ewa Antonowicz.
Zaczęło się piekło
Rok 2018, w którym Piotr M. zakłada spółkę zajmującą się obrotem bronią i przygotowuje się do uruchomienia strzelnicy w Raculi, to czas “strzeleckiego wzmożenia” — rząd PiS obiecuje łatwiejszy dostęp do broni i dofinansowanie budowy strzelnic. Miał być realizowany program Sokół — strzelnica w każdym powiecie. Kolejnym służbom dawano prawo posługiwania się bronią, potrzebowały miejsc do ćwiczeń. Zaczęły powstawać stowarzyszenia proobronne.
— I to wtedy zaczęło się tu piekło — mówią mieszkańcy Raculi.
— Wcześniej ludzie chodzili do lasu bez obaw — zbierali grzyby, biegali po leśnych ścieżkach, jeździli rowerami. Odkąd powstała strzelnica, zaczęli się bać. Ja też zaczęłam omijać to miejsce — mówi Mirosława Jabłonka, sołtyska Raculi. Pierwsze, co ich zraziło do tego miejsca, to huk. — Bez przerwy strzały: buch, buch, buch. W tygodniu i w weekendy — opowiada sołtyska.
— Często nawet do godz. 20-21 — dodaje pan Łukasz, który w Raculi zamieszkał 10 lat temu. — Strzelanie chyba z wszystkiego, co się da. Także ostrą amunicją — mówi.
Mieszkańcy zaczęli się bać, że gdy wejdą do lasu, trafi ich kula, która wyleci poza strzelnicę.
— Jako były policjant nie wyobrażam sobie tego, żeby moja działalność mogła komukolwiek zagrozić — mówił Piotr M. niedługo po tym, jak mieszkańcy zaczęli się skarżyć, że nie mają spokoju i boją się wchodzić tu do lasu. Na drzewach, daleko poza obszarem strzelnicy, widzieli ślady po strzałach, w poszyciu znajdowali odłamki i pociski.
Protestowali, pisali do władz Zielonej Góry, prosili o zapewnienie bezpieczeństwa. Jednak to nic nie dało. Tak więc w marcu tego roku włożyli w woreczek znalezione wokół strzelnicy odłamki oraz pociski i zanieśli je na sesję rady miasta wraz z petycją, żeby ktoś w końcu przyjrzał się temu, jak działa strzelnica.
— Powinny być kulochwyty, dzięki którym pociski nie wylatywałyby poza teren strzelnicy — mówiła wtedy sołtyska Raculi. I tłumaczyła, że o ile miejscowi starają się omijać to miejsce, ponieważ wiedzą, że jest niebezpieczne, o tyle tej świadomości nie mają ludzie, którzy trafiają tu przejazdem i wchodzą do lasu, na grzyby, nie spodziewając się zagrożenia.
A ono jeszcze wzrosło z powodu psów, które wydostawały się ze strzelnicy.
O strachu mieszkańców lokalna “Gazeta Lubuska” pisała regularnie, od sześciu lat. I nic w działaniu strzelnicy się nie zmieniało. Piotr M. mógł ją prowadzić, jak prowadził.
— Wolałabym wierzyć w to, że nie dlatego, że ktoś przez te wszystkie lata trzymał nad nim parasol ochronny. Bo jeżeli tak, to by znaczyło, że żyjemy w świecie, który przypomina gangsterski film — mówi dziennikarka “Gazety Lubuskiej” Eliza Gniewek-Juszczak.
Areszt, ale nie tutaj
Piotr M. po śmierci Marcina Bociana usłyszał zarzut z art. 156 par. 3 kk: spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego następstwem jest śmierć człowieka. Grozi za to kara od pięciu lat pozbawienia wolności do dożywocia. Nie przyznaje się do winy. Trafił do aresztu, ale nie do śledczego w Zielonej Górze. Okazało się, że funkcjonariusze z tutejszego aresztu korzystali służbowo ze strzelnicy prowadzonej przez Piotra M.